Tăng sắc tố sau viêm – Post Inflammatory Hyperpigmentation (PIH) là tình trạng khá phổ biến nhưng không phải ai cũng từng nghe qua. Thậm chí nhiều người gặp phải tình trạng này nhưng không nắm rõ nguyên nhân, đặc điểm bệnh lý như thế nào dẫn đến việc điều trị sai cách, “tiền mất tật mang”.
Tăng sắc tố sau viêm (còn được gọi là PIH và tăng sắc tố do viêm) là một loại tăng sắc tố xuất hiện chủ yếu trên da mặt, ngoài ra còn có thể xuất hiện ở các vùng da khác nhau trên cơ thể. Đây là một loại bệnh lý da có thể gặp ở cả nam và nữ, ở các loại da khác nhau và phổ biến hơn đối với tông da tối màu. Tuy không ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng tăng sắc tố sau viêm lại là yếu tố gây mất thẩm mỹ khiến người bị có tâm lý tự ti.
Sắc tố sau viêm là sắc tố tạm thời sau chấn thương (ví dụ bỏng nhiệt) hoặc rối loạn viêm da (ví dụ: viêm da , nhiễm trùng). Bệnh tăng sắc tố sau viêm có thể mất đi sau một thời gian. Nhưng cũng có nhiều trường hợp, các đốm sậm màu trên da do tăng sắc tố sau viêm tồn tại vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.
TĂNG SẮC TỐ SAU VIÊM HÌNH THÀNH NHƯ THẾ NÀO?
Chấn thương, phát ban hoặc nhược điểm khiến da bị viêm. Viêm này kích hoạt melanocytes - các tế bào sản xuất melanin - để giải phóng melanosome quá mức (hạt sắc tố). Các hạt sắc tố quá mức làm tối hoặc làm mất màu khu vực bị thương trước đây và chúng ở lại trên da rất lâu sau khi vết thương ban đầu đã hồi phục. Càng có nhiều viêm, khu vực đổi màu sẽ rõ ràng hơn cả về kích thước và màu sắc.
CÁC TRIỆU CHỨNG DỄ NHẬN BIẾT CỦA CHỨNG TĂNG SẮC TỐ SAU VIÊM
Dấu hiệu dễ nhận biết của tăng sắc tố sau viêm là sự xuất hiện của những đốm phẳng, đổi màu trên da. Những đốm này có thể đổi màu từ hồng đến đỏ, nâu hoặc đen, tùy thuộc vào màu da và độ sâu của sự biến màu. Các vùng da này có thể trở nên sậm màu hơn khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Các dấu hiệu và triệu chứng liên quan như da nhám thô ráp hay chứng viêm da.
NGUYÊN NHÂN GÂY TĂNG SẮC TỐ SAU VIÊM
Da bị kích ứng, xuất hiện tình trạng viêm là nguyên nhân trực tiếp dẫn tới tăng sắc tố sau viêm.
Nguyên nhân sâu sa của bệnh lý này là các yếu tố gây viêm da thường gặp như:
Các loại bệnh lý: mụn trứng cá, chàm, bệnh vẩy nến, lupus ban đỏ hệ thống, viêm da mãn tính và u lympho tế bào T ở da.
Chấn thương: chấn thương, phẫu thuật, sử dụng không đúng cách microdermabrasion, laser hoặc lột hóa chất mạnh.
Phản ứng quang hóa với một số loại thuốc: diệt khuẩn, kháng nấm, chống trầm cảm, điều trị nội tiết tố, chống sốt rét, thuốc chống giun sán, thuốc trị đái tháo đường và hóa trị liệu.
Tiếp xúc với một số hóa chất: bạc, vàng và asen, quinone, benzophenones.
Tiếp xúc với tia cực tím từ ánh nắng mặt trời.
Nguyên nhân vô căn. Đôi khi không có nguyên nhân có thể được xác định.
NHỮNG AI DỄ BỊ TĂNG SẮC TỐ SAU VIÊM?
Tăng sắc tố sau viêm có thể xảy ra ở bất cứ ai nhưng phổ biến hơn ở những người da sẫm màu, trong đó màu sắc có xu hướng mạnh hơn và tồn tại trong một thời gian dài hơn so với màu da sáng hơn. Sắc tố có xu hướng phát triển hơn khi tiếp xúc trực tiếp trong một thời gian dài với ánh nắng mặt trời.
KHI NÀO CẦN ĐẾN BÁC SĨ THĂM KHÁM
Ngay khi da xuất hiện những đốm sậm màu với tiến triển ngày càng tăng nặng, bạn nên đến gặp ngay bác sĩ để thăm khám và tư vấn.
Tăng sắc tố sau viêm có thể dễ nhầm lẫn với nám da vì vậy cần được chuẩn đoán sớm để có phương pháp điều trị phù hợp.
Không nên để tình trạng kéo dài vì khiến cho cho các tổn thương trên da càng thêm trầm trọng, da yếu đi và mất khả năng tự vệ trước các tác nhân có hại từ môi trường dẫn đến lão hóa sớm và tình trạng da xuống cấp rất khó khắc phụ về sau.
TĂNG SẮC TỐ SAU VIÊM ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ NHƯ THẾ NÀO?
Tăng sắc tố sau viêm có thể mất vài tháng đến nhiều năm để hoàn toàn rõ ràng. Để điều trị PIH hiệu quả lâu dài, điều cần thiết là điều trị các vấn đề về da tiềm ẩn dẫn đến sự đổi màu.
Một số phương pháp điều trị nhất định có thể đẩy nhanh quá trình, chẳng hạn như sử dụng các loại thuốc có thành phần: hydroquinone, retinoid, corticosteroid, axit azelaic, axit glycolic, axit kojic.
Với tình trạng tăng sắc tố sau viêm nặng hơn, cần có biện pháp can thiệp chuyên sâu hơn như lột da bằng hóa chất hoặc sử dụng Laser.
Ánh sáng mặt trời có thể kích thích tăng sinh melanin mạnh mẽ hơn khiến các vùng tăng sắc tố da càng trở nên sẫm màu, mức độ tăng nặng hơn, do đó, điều quan trọng là chú ý bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời. Cần thường xuyên sử dụng kem chống nắng đúng cách và các biện pháp chống nắng khác như khẩu trang, quần áo chống nắng.
Không nên tự điều trị tăng sắc tố sau viêm tại nhà khi chưa được sự tư vấn của bác sĩ. Bởi vì nếu áp dụng phương pháp không phù hợp, thiếu an toàn sẽ gây ra phản ứng ngược, khiến tình trạng da thêm trầm trọng, việc điều trị sau này sẽ khó và phức tạp hơn nhiều lần.
Lấy mụn sai cách là một trong những lỗi mà hầu hết mọi người đều mắc phải dẫn đến tình trạng thâm mụn hoặc thậm chí gây sẹo. Vậy đâu là cách lấy mụn đúng và có nên lấy mụn bằng laser. Tất cả sẽ được Aeslatek giải đáp ngay trong bài viết dưới đây. […]
Lấy nhân mụn là một trong những bước điều trị phổ biến nhất được áp dụng để giúp làm sạch và giảm thiểu mụn trên da. Với sự phát triển của công nghệ và giúp quá trình trị mụn an toàn và hiệu quả hơn nhiều người đã lựa chọn lấy nhân mụn bằng laser. […]
Điều trị mụn bằng công nghệ laser hiện đại đang là phương pháp mang lại sự cải thiện nhanh chóng cho làn da, giảm thiểu nguy cơ để lại sẹo thâm, sẹo rỗ. Tuy nhiên, vẫn có nhiều người tự hỏi liệu có nên trị mụn bằng laser? Để giúp bạn hiểu rõ hơn về […]
Laser Toning hiện đang là một trong những phương pháp phổ biến để điều trị thâm mụn với nhiều lợi ích mà nó mang lại cho làn da. Vậy Laser Toning là gì? Bắn Laser Toning trị thâm mụn có hiệu quả hơn không? Hãy tìm hiểu thêm thông tin chi tiết trong bài viết […]